Około 81,3 mln zł wsparcia dla gmin Metropolii z „Programu działań na rzecz ograniczenia niskiej emisji” oraz ok. 15 mln zł na realizację projektów rozwojowych w ramach „Metropolitalnego Funduszu Solidarności” to wynik obrad Zgromadzenia Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.
Metropolia na rzecz czystego powietrza
Znamy listę 101 projektów, które będą realizowane w ramach uruchomionego w tym roku Programu działań na rzecz ograniczenia niskiej emisji. Na ich realizację przez 36 gmin przeznaczono ok. 81,3 mln zł wsparcia. Oznacza to rozdysponowanie ok. 90 proc. środków z budżetu na ten cel, który wynosi 90 mln zł.
Pieniądze będą przeznaczone na wsparcie projektów związanych z poprawą jakości powietrza. W katalogu działań, które zostały objęte wsparciem można wymienić termomodernizację i podłączanie do sieci ciepłowniczych oraz budowę instalacji OZE.
Wsparcie można pozyskać na inwestycje w transport publiczny, jak np. zintegrowane węzły przesiadkowe, parkingi, infrastrukturę przystankową, buspasy. Gminy za pozyskane dotacje będą mogły zakupić niskoemisyjne autobusy, zainwestować w drogi rowerowe oraz w infrastrukturę dla pieszych. Ograniczanie niskiej emisji obejmuje także montaż niskoenergetycznego oświetlenia miejsc użyteczności publicznej.
Przykłady wsparcia
Największe wsparcie na termomodernizacje budynków wraz ze zmianą systemu ogrzewania otrzymały Gliwice - 5,7 mln zł. Zabrze zrealizuje projekt likwidacji niskiej emisji w budynkach użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych (5,5 mln zł). W tym roku na 4,5 mln zł dotacji będą mogły liczyć Tychy. Pozwoli im to na budowę ścieżek rowerowych oraz realizację I etapu połączenia pieszo-rowerowego z Kobiórem.
Pół miliona złotych otrzyma Imielin na budowę drugiego etapu Zintegrowanego Centrum Przesiadkowego. Pierwszy etap tej inwestycji był również dofinansowany przez Metropolię w 2018 roku. Gmina Siewierz planuje budowę parkingu dla rowerów i samochodów. Na to zadanie Metropolia przeznaczyła ok. 1,6 mln zł wsparcia.
Siemianowice Śląskie dzięki 1,7 mln zł dotacji będą mogły wybudować instalacje fotowoltaiczne dla budynków użyteczności publicznej.
Fundusz Solidarności - 15 mln zł dla gmin
Zgromadzenie Metropolii zdecydowało o przyznaniu dotacji w ramach Funduszu Solidarności. Na liście znalazło się 41 projektów na łączną kwotę ok. 15 mln zł. Pieniądze przeznaczane są na realizację różnego rodzaju projektów rozwojowych w gminach, aby niwelować różnice w rozwoju społeczno-gospodarczym. Dzięki funduszowi gminy pozyskały wsparcie na budowę i modernizację dróg, kanalizacji, szkół, przedszkoli, boisk i różnego rodzaju budynków użyteczności publicznej.
Jako przykłady inwestycji można wymienić m.in. przebudowę drogi powiatowej S9401 w Chorzowie (ok. 1 mln zł), budowę budynku wielofunkcyjnego w miejscowości Niewiesze w Rudzińcu (1,2 mln zł), budowę boisk szkolnych w Mierzęcicach (450 tys. zł) oraz modernizację i renowację zabytkowego budynku Muzeum Miejskiego w Rudzie Śląskiej (ok. 333 tys. zł).
Przypomnijmy, w tym roku w budżecie Metropolii uwzględniono 10 mln zł na Fundusz Solidarności. Kwota ta została powiększona o ponad 5 mln zł, które nie zostały wykorzystane przez gminy w ubiegłym roku. Dzięki temu samorządy będą mogły dokończyć projekty, na które uzyskały dofinansowanie na warunkach ubiegłorocznej edycji.
Program ograniczenia niskiej emisji oraz Fundusz Solidarności: dofinansowane inwestycje
Metropolitalny Fundusz Solidarności i Program działań na rzecz ograniczenia niskiej emisji w roku 2020
Metropolitalny Fundusz Solidarności
„Metropolitalny Fundusz Solidarności” od 2018 roku wspiera działania o dużym znaczeniu dla rozwoju społeczno-gospodarczego gmin członkowskich Związku Metropolitalnego.
W roku 2018 w budżecie GZM zapewniono 100 mln zł na dofinansowanie tych działań – zrealizowane zostały 123 projekty.
W 2019 roku oprócz zaplanowanych wcześniej 20 mln zł w budżecie GZM przeznaczono dodatkowo 40 mln zł na dofinansowanie projektów związanych z redukcją niskiej emisji.
Gminy w 2019 roku zrealizowały 106 projektów, polegających między innymi na termomodernizacji budynków użyteczności publicznej, takich jak przedszkola, szkoły podstawowe i średnie oraz ośrodki kultury. Dofinansowano projekty związane z modernizacją i rozbudową efektywnego energetycznie oświetlenia, budową centrów przesiadkowych a także dróg rowerowych.
Na rok 2020 w budżecie GZM zaplanowano 10 mln zł na dofinansowanie projektów inwestycyjnych gmin – ponadto wykorzystywane są jeszcze środki z ubiegłego roku.
Przyznana pomoc finansowa w wysokości 15 024 314,00 zł obejmuje dofinansowanie 41 projektów, m.in. związanych z ograniczeniem niskiej emisji lub też projektów, których celem jest poprawa jakości infrastruktury rekreacyjno-sportowej, drogowej i rowerowej. Realizacja tych zadań docelowo ma służyć poprawie jakości życia mieszkańców Metropolii.
Program działań na rzecz ograniczenia niskiej emisji w roku 2020
W ramach Programu przewidziano wsparcie działań, mających bezpośrednio lub pośrednio wpływ na ograniczenie niskiej emisji a tym samym poprawę jakości powietrza atmosferycznego na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
W ramach Programu gminy mogą wykorzystać zaplanowane w budżecie 90 mln zł, które zostało podzielone w równych częściach dla 5 podregionów: bytomskiego, gliwickiego, katowickiego, sosnowieckiego i tyskiego (po 18 000 000 zł).
W ramach Programu pomoc finansowa może być przyznana między innymi na projekty dotyczące:
- budowy i przebudowy infrastruktury służącej do produkcji i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych;
- modernizacji energetycznej budynków gminnych;
- wymiany/modernizacji indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła;
- budowy instalacji OZE w modernizowanych energetycznie budynkach;
- budowy, przebudowy liniowej i punktowej infrastruktury transportu zbiorowego (np. zintegrowane węzły przesiadkowe, drogi rowerowe, infrastruktura przystankowa i towarzysząca, parkingi Park&Ride i Bike&Ride, buspasy, drogi przeznaczone wyłącznie dla komunikacji zbiorowej), a także wykonanie dokumentacji projektowej;
- wdrażania inteligentnych systemów transportowych (ITS);
- zakupu niskoemisyjnego taboru na potrzeby transportu publicznego;
- poprawy efektywności energetycznej oświetlenia;
- zakupu systemów monitorowania niskiej emisji;
- budowy i modernizacji infrastruktury ruchu pieszego;
- budowy infrastruktury doładowującej pojazdy elektryczne.
W ramach Programu możliwe jest także dofinansowanie budowy obiektów, spełniających wysokie standardy w zakresie ograniczenia niskiej emisji.
Przyznana pomoc finansowa w łącznej wysokości 81 315 558,00 zł obejmuje dofinansowanie dla 101 projektów zgłoszonych przez gminy członkowskie GZM.
Dotacje celowe w ramach Funduszu Solidarności oraz Programu działań na rzecz ograniczenia niskiej emisji przyznawane są na konkretne zadania inwestycyjne, które gminy zgłaszają za pośrednictwem liderów swoich podregionów: Katowic, Sosnowca, Bytomia, Gliwic i Tychów. Następnie projekty podlegają ocenie pod kątem formalno-prawnym i te, które uzyskają pozytywną ocenę zatwierdzane są przez Zarząd GZM. W dalszej kolejności lista ocenionych pozytywnie projektów przedstawiana jest Zgromadzeniu GZM, które podejmuje uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej.
Wnioski o dofinansowanie gminy mogą składać przez cały okres czasu do wyczerpania środków aktualnej edycji. Projekty muszą być zrealizowane w danym roku kalendarzowym.